Ο τεμαχισμός του ωμού κρέατος σε κομματάκια με τη χρήση λίθινων εργαλείων είναι ο καθοριστικός παράγοντας που κατέστησε δυνατή την κατανάλωσή του σε μικρότερο χρόνο, μια εξέλιξη που άλλαξε δραματικά τη μοίρα του προϊστορικού ανθρώπου.

Τα θρεπτικά συστατικά του κρέατος προκάλεσαν τη σμίκρυνση του προσώπου και των δοντιών των ανθρώπων. Αυτή η αλλαγή στην ανατομία δημιούργησε με τη σειρά της τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και κατά συνέπεια της γλώσσας.

Το παραπάνω συμπέρασμα εξάγει μια πρόσφατη αμερικανική επιστημονική έρευνα, η οποία προσδιορίζει τη μάσηση του κομμένου ωμού κρέατος και όχι το ψήσιμό του με τη φωτιά ως σημείο καμπής στην ιστορία της εξέλιξης.

Μικρότερα κομμάτια τροφής τεμαχισμένα με εργαλεία μεταφράζεται σε λιγότερο χρόνο για τη μάσησή της. Σε αυτό ακριβώς άρχισε να διαφέρει ο άνθρωπος από τον χιμπατζή που περνάει έξι ώρες της ημέρας του μασώντας. Συγκριτικά, οι πρωτόγονες ανθρώπινες φυλές που διατηρούνται ακόμα στον πλανήτη μας μασούν περίπου επί 80 λεπτά κάθε μέρα (το 5% του 24ώρου), ενώ στον σύγχρονο πολιτισμό η μάσηση δεν διαρκεί παρά λίγα μόνο λεπτά.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, με επικεφαλής τον καθηγητή εξελικτικής ανθρωπολογίας Ντάνιελ Λίμπερμαν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», εκτιμούν ότι το μαγείρεμα εμφανίσθηκε πριν από ένα εκατομμύριο χρόνιακαι έγινε συνήθεια περίπου πριν από 500.000 χρόνια.

Όμως ήδη πριν από τουλάχιστον δύο εκατομμύρια χρόνια ο «Όρθιος “Ανθρωπος» (Homo erectus) είχε αναπτύξει μικρότερα σαγόνια και δόντια, πιο αδύναμους μυς για μάσηση της τροφής και μικρότερο έντερο για την πέψη. Θεωρείται σίγουρο ότι πριν από 2,5 εκατ. χρόνιαοι πρόγονοί μας έτρωγαν συχνά ωμό κρέας.

Όλες αυτές οι αλλαγές, κατά τη νέα μελέτη, μπορούν να αποδοθούν στο ότι κάποια στιγμή οι άνθρωποι άρχισαν να τρώνε μικρότερες ποσότητες πιο θρεπτικού φαγητού. Και αυτό κατέστη δυνατό πριν το μαγείρεμα ακριβώς επειδή οι πρόγονοί μας άρχισαν να χρησιμοποιούν εργαλεία για τον τεμαχισμό της τροφής και να μασάνε μικρότερες μπουκιές.  Επίσης, με τα εργαλεία τους επεξεργάζονταν και τα φυτά.

Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν τη θεωρία τους κάνοντας πειράματα συγκριτικού… μασουλήματος, βάζοντας εθελοντές να μασάνε ωμό κρέας κατσίκας (που είναι πολύ σκληρό) ή ωμά λαχανικά (καρότα, παντζάρια, γλυκοπατάτες). Ηλεκτρόδια με αισθητήρες στο πρόσωπο των εθελοντών κατέγραφαν τη μϋική δύναμη που κατέβαλαν για να μασήσουν.

Αποδείχθηκε ότι η ωμή κατσίκα απαιτεί 39% λιγότερη μάσηση και 46% λιγότερη μυική δύναμη, από ό,τι το μάσημα των ωμών λαχανικών. Όταν όμως το κρέας κοβόταν σε μικρά κομματάκια, τα πράγματα βελτιώνονταν ακόμη περισσότερο υπέρ του κρέατος.

Σύμφωνα με την μελέτη, αν το ένα τρίτο της διατροφής των προγόνων μας αποτελείτο από κομματάκια ωμού κρέατος και τα δύο τρίτα από κοπανημένα φυτά, οι προϊστορικοί άνθρωποι θα χρειάζονταν να μασάνε 17% λιγότερο συχνά και 26% λιγότερο δυνατά.

Όπως είπε ο Λίμπερμαν, «το κρέας απαιτεί μικρότερη μυϊκή δύναμη για το μάσημά του ανά θερμίδα από ό,τι τα σκληρά φυτά που θα υπήρχαν στην εποχή των προγόνων μας. Η αναποτελεσματικότητα των δοντιών να κόψουν το ωμό κρέας θα είχε περιορίσει την κατανάλωσή του, ώσπου εφευρέθηκαν τα εργαλεία πριν από περίπου 3,3 εκατομμύρια χρόνια».

Πηγή